Asset Publisher
Polish forests
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Poland is in the European lead, while concerning the area of all forests. They cover about 29,2 % of the country territory, and grow within the area of 9,1 million hectares. The overwhelming majority of the forests is state owned, of which almost 7,6 million hectares are managed by the State Forests National Forest Holding..
The number of Polish forest is still growing. The forestation rate of the country has increased from 21 % in 1945 to 29,2 % at the moment. Between 1995 and 2008, the forest area increased by 310 thousand ha. The basis for afforestation works is the "National Programme for Increasing the Forest Cover" (KPZL), assuming an increase of the forestation rate up to 30 % by 2020 and up to 33 % by 2050. Polish forests abound in flora, fauna and fungi. 65 % of the total number of animal species live there.
The forests grow in our country on poor soils, mainly because of the development of the agriculture in previous years. It influences the distribution of the types of the forest sites in Poland. Over 55 % of the forest areas is covered with coniferous forests. In other areas, there are forest sites, mainly the mixed ones. Their small part constitute alder and riparian forests – not more than 3 %.
In the years 1945 – 2011 the area of natural deciduous tree stands within the area of the State Forests National Forest Holding increased from 13 to 28,2 %.
Within the lowlands and uplands the most often occurring tee species is pine. It covers 64,3 % of the forest area of the State Forests National Forest Holding and 57,7 % of private and commune forests. In the mountains the predominant species is European spruce ( in the west) and European spruce with beech (in the east). Domination of pine is the result of carrying on sustainable forest management in the past. Once, the monocultures (crops or cultivations of one species) were the answer to the great demand of industry for wood. Such forests appeared to be quite fragile to climatic factors. They also were often the prey of pests' expansion.
In Polish forests, the share of other tree species, especially deciduous trees have been systematically increasing. The foresters have stepped aside from monocultures – that is why, they try to fit specific species of the forest stand to the natural stand, that would be proper for the given area. Thanks to that, in the years 1945 – 2011, the area of the deciduous tree stands within the lands of the State Forests National Forest Holding increased from 13 to 28,2 %. There occur more and more frequently the following tree species: oaks, ashes, maples, sycamore maples, elms, but also birches, beeches, alders, poplars, hornbeams, aspens, tilias and willows.
Our forests are the most often represented by the forest stands aged 40 to 80 years. The average age of the forest equals 60 years. More and more trees are of big size at the age over 80 years. Since the end of the Second World War, the forests' area has increased up to almost 1,85 million hectares.
Raport o stanie lasów w Polsce 2012
Asset Publisher
Gospodarka leśna strażnikiem równowagi w przyrodzie
Gospodarka leśna strażnikiem równowagi w przyrodzie
Las, zielony skarb natury, jest niezwykłym skupiskiem życia, pełnym roślin, zwierząt i mikroorganizmów. Bogactwo form życia ukrytych w gęstwinie majestatycznych drzew, tworzy harmonijną kompozycję, która od wieków inspiruje i fascynuje ludzkość. Jednakże, paradoksalnie, to wycinka drzew jest kluczowym elementem zrównoważonej gospodarki leśnej, przynoszącej pozytywne skutki zarówno dla lasów, jak i społeczeństwa.
– Gospodarka leśna to nie tylko proces pozyskiwania drewna, to kompleksowy system zarządzania, którego celem jest utrzymanie zdrowia lasu i zachowanie jego różnorodności. Wprowadzenie Planu Urządzenia Lasu (PUL) to strategia, która pozwala leśnikom stać się architektami przyrody, dbającymi o długoterminowy dobrostan lasów – tłumaczy Grzegorz Tracz specjalista ochrony lasu w Nadleśnictwie Rozwadów.
Obowiązujący od dwóch lat dla Nadleśnictwa Rozwadów nowy Plan Urządzenia Lasu, nakłada na nadleśnictwo określone zadania, w tym zadania związane z pozyskaniem drewna, które wynikają z potrzeb hodowlanych lasów. Wzrost ilości drewna na pniu, rozkład powierzchni drzewostanów w klasach wieku, struktura wiekowa drzewostanów, ich starzenie się i konieczność pielęgnacji – to kluczowe czynniki, które wpływają na decyzje nadleśnictwa dotyczące cięć. Priorytetami są tu trwałość lasu, kształtowanie pożądanej struktury, różnorodność biologiczna oraz uwzględnienie aktualnych potrzeb lasu i jego funkcji. Plan ten nie tylko spełnia wymogi ustawowe dotyczące ochrony lasu, ale także dąży do utrzymania trwałości, ciągłości funkcji leśnych i zrównoważonego wykorzystania zasobów leśnych, z myślą o ich powiększaniu.
Wycinka drzew prowadzona w formie zrębów związana jest z naturalnym procesem rozwoju drzew, które jak każde żywe organizmy z czasem starzeją się, chorują i zamierają. Dochodzi w konsekwencji do rozpadu drzewostanów.
– Działania leśników zmierzają do wyprzedzenia tego procesu i wspomagają wymianę pokoleń drzew. Służą temu, aby las trwał na danej powierzchni w jak najlepszej kondycji zdrowotnej, aby nie były to drzewostany równowiekowe. Potrzebne są zarówno drzewostany młodsze jak i te starsze czy też w średnim wieku. To właśnie zróżnicowanie wiekowe i gatunkowe powoduje większą odporność lasów na zmiany klimatyczne a także stwarza warunki do bytowania i rozwoju większej liczby gatunków roślin, zwierząt i grzybów – mówi Grzegorz Tracz.
Działania takie nie tylko nie pozbawiają ani zmniejszają funkcji społecznych lasu, ale je kreują i wspomagają. Wprowadzenie nowego pokolenia drzew to przede wszystkim strategia zapobiegająca naturalnemu procesowi starzenia się drzewostanów. Takie zabiegi powodują zwiększenie bioróżnorodności, umożliwiają przebudowę drzewostanów i wprowadzanie gatunków drzew lepiej dostosowanych do środowiska. Intensywnie wzrastające nowe pokolenie drzew powoduje także zwiększoną produkcję tlenu, podczas gdy przy rozpadach drzewostanów dochodzi do przewagi emisji nad pochłanianiem CO2. Niewielkie zręby i luki (powierzchnie czasowo pozbawiane drzew) są elementami sprzyjającymi występowaniu wielu gatunków owadów, ptaków i ssaków itp. bytujących na skraju różnych biocenoz, tj. lasu i powierzchni otwartej. Stanowią także zwiększoną bazę żerową dla zwierzyny.
– Planując i wykonując poszczególne zabiegi m.in. te związane z usuwaniem drzew, mamy na celu wzmocnienie odporności i stabilności lasów, zachowanie lasów (w różnym wieku i z różnymi gatunkami) tak, by jak najbardziej rozproszyć ryzyko związane z niekorzystnymi zmianami klimatu jak np. silne wiatry, wpływ przemysłu czy zmiany temperatury. Korzystamy z wiedzy i doświadczenia wielu pokoleń leśników wypracowanych na przestrzeni kilkuset lat – dodaje specjalista ochrony lasu w Nadleśnictwie Rozwadów.
Wycinka lasów, realizowana zgodnie z planem, pomaga w zabezpieczeniu obszaru leśnego przed katastrofami naturalnymi. Eliminacja drzew niebezpiecznych dla użytkowników dróg, ścieżek pieszo-rowerowych czy mieszkańców sąsiednich obszarów stanowi formę prewencji, chroniąc społeczność przed potencjalnymi zagrożeniami.
Pozytywne skutki gospodarki leśnej sięgają także społeczności lokalnych. Generowanie miejsc pracy, rozwój lokalnych przedsiębiorstw leśnych oraz dostarczanie surowca drzewnego dla przemysłu to elementy, które wpływają na rozwój lokalnej gospodarki.
W roku 2024 nadleśnictwo zaplanowało na zarządzanych gruntach w granicach gminy Stalowa Wola 51,12 ha zrębów zupełnych, co stanowi 1,38% powierzchni leśnej.
Podsumowując, wycinka lasów i zrównoważona gospodarka leśna to nie tylko konieczność, ale i szansa na tworzenie harmonijnego otoczenia dla przyrody i społeczeństwa. Plan Urządzenia Lasu jest efektem analizy stanu lasów, doświadczenia wielu pokoleń leśników i dążeń do zrównoważonego gospodarowania lasem, uwzględniając jego wielorakie funkcje społeczne, ekologiczne i ekonomiczne.
