Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu

Przedmiotem ochrony lasu jest szeroko pojęta działalność ludzka, której celem jest zmniejszenie szkód powodowanych przez czynniki abiotyczne i biotyczne  w ekosystemach leśnych oraz  niewłaściwą gospodarkę człowieka. Dzięki temu zapewniona jest zasada ciągłości i trwałości istnienia i użytkowania lasu przy jednoczesnym zwiększeniu jego produkcyjności. W związku z tym niezbędne jest poznanie nie tylko charakteru działania czynników szkodotwórczych, ale także sposobów zapobiegania szkodom oraz metod zwalczania organizmów powodujących choroby i szkody. Znajomość zagadnień ochrony lasu umożliwia opracowywanie diagnoz, ocenę reakcji roślin chronionych, wybór właściwego sposobu postępowania i przewidywania następstw.

Czynniki wpływające na  trwałość ekosystemów leśnych,  które występują na terenie Nadleśnictwa  Rozwadów oraz sposoby  przeciwdziałania im.

Na stan zdrowotny drzewostanu obok jego zgodności z siedliskiem, budowy i składu gatunkowego mają wpływ czynniki abiotyczne, biotyczne i antropogeniczne sprzyjające rozwojowi chorób i występowania szkodników.
Do czynników abiotycznych występujących na terenie Nadleśnictwa Rozwadów w mijającym okresie można zaliczyć:
• uszkodzenia od śniegu i wiatru – w ostatnim czasie głównie wystąpiły na przełomie stycznia   i lutego 2008 r. – 2200 m3 wywrotów i złomów. W miesiącu październiku    2009 r. w wyniku szkód od śniegu powstało 200 m3 śniegołomów i śniegowałów i około 15 ha powierzchni zredukowanej uszkodzonych upraw i młodników oraz 0,17 ha uszkodzeń na szkółce leśnej.  W miesiącach lutym   i sierpniu 2010 r. powstało    2140 m3 wywrotów i złomów. W miesiącach kwietniu i czerwcu 2011 r. powstało 5900 m3.
Spowodowały wiele złomów, wywrotów i okaleczeń koron drzew, co skutkowało intensywnym atakowaniem osłabionych drzew przez szkodniki wtórne.
• wahania poziomu wód, powódź i podtopienia związane z występowanie po sobie okresów suszy i nadmiernych opadów powodujących lokalne powodzie i podtopienia. Duże szkody spowodowała powódź z  maja 2010 r., w leśnictwie Żupawa oraz okresowe podtopienia powstałe w maju, czerwcu i lipcu w uprawach na pow. 15 ha, młodnikach 14 ha i starszych drzewostanów na pow. 77 ha – na terenie leśnictw Żupawa, Zaosie, Szkółkarskie, Moskale, Charzewice.
• późne przymrozki , od których cierpią głównie uprawy dębowe i bukowe.
   

Do czynników biotycznych w najwyższym stopniu osłabiających drzewostany w minionym okresie na terenie nadleśnictwa można zaliczyć:
• szeliniak sosnowiec -  występujący corocznie, na powierzchni kilkudziesięciu ha. Od kilku lat ilość tego szkodnika zmniejsza się przez stosowanie różnych metod hylotechnicznych oraz stosowanie zrębów przelegujących.
• smolik znaczony – powodujący szkody w uprawach sosnowych na terenie nadleśnictwa od 2009 roku. W roku 2009 wystąpił na powierzchni 46,48 ha, w 2010 roku odnotowano spadek liczebności smolika znaczonego i wystąpił on na powierzchni 5,45 ha. Natomiast w roku 2011, po wystąpieniu na dużym obszarze nadleśnictwa grzybów osutkowych, doszło do pojawienia się na dużą skalę smolika znaczonego. Powierzchnia całkowita występowania smolika znaczonego w 2011 r. na terenie nadleśnictwa wyniosła 330,77 ha, natomiast powierzchnia zredukowana 56,03 ha.
• osnuja gwiaździsta – w 2013 r. larwy tej błonkówki spowodowały szkody w drzewostanach sosnowych na terenie leśnictwie Żupawa. W dniu 21maja 2013 roku wykonano zabieg agrolotniczy przy użyciu środka ochrony roślin Mospilan 20 SP na łącznej powierzchni 250 ha.
• barczatka sosnówka – w wyniku zagrożenia drzewostanów spowodowanego przez żery gąsienic tego motyla w dniu 16 maja 2013 roku wykonano zabieg agrolotniczy przy użyciu środka ochrony roślin Dimilin 480 SC na łącznej powierzchni 326 ha w leśnictwie Moskale.
• brudnica mniszka – nadleśnictwo corocznie monitoruje stan zagrożenia ze strony gąsienic tego gatunku.
• osutka sosny – masowo występująca 2011 r. na terenie nadleśnictwa po powodzi i wysokim poziomie wód powodujących lokalne podtopienia w 2010 r., powodująca osłabienie drzewek sosnowych, sprzyjająca również wystąpieniu smolika znaczonego. W roku 2011 wystąpiła na powierzchni całkowitej 389,70 ha.
• zamieranie pędów sosny – wystąpiło na ogromną skalę w 2010 r. Powierzchnia całkowita wyniosła 307,55 ha, natomiast zredukowana to 69,43 ha.
 
Do czynników antropogenicznych powodujących zanieczyszczenie środowiska i mających wpływ na stan sanitarny lasu można zaliczyć zaśmiecanie terenów leśnych przez człowieka. Zaśmiecanie terenów leśnych to problem, który dotyczy również terenu Nadleśnictwa Rozwadów, które swoim zasięgiem obejmuje dwa duże ośrodki miejskie (Stalowa Wola i Nisko). Jest to przyczyną znacznej penetracji terenów leśnych przez okoliczną ludność i przyczynia się to do zaśmiecania drzewostanów. Problem dotyczy głównie lasów znajdujących się w niewielkiej odległości od miejscowości – szczególnie przy szlakach komunikacyjnych biegnących przez lasy oraz miejsc w pobliżu postoju pojazdów, jak i terenów służących do rekreacji.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Zobacz “Las do góry nogami”. Leśnicy zapraszają na wieczory z nietoperzami.

Zobacz “Las do góry nogami”. Leśnicy zapraszają na wieczory z nietoperzami.

Niecodzienne wydarzenie dla miłośników dzikiej przyrody organizują Lasy Państwowe, wspólnie z chiropterologami. W wielu nadleśnictwach na terenie całej Polski odbędą się otwarte wykłady, wieczorne spacery i nocne obserwacje.

Skąd pomysł na „Las Do Góry Nogami”?

W ostatni weekend sierpnia od 1997 roku w całej Europie organizowana jest Międzynarodowa Noc Nietoperzy w ramach międzynarodowego porozumienia EUROBATS, mającego na celu ochronę europejskich populacji nietoperzy. Wokół tych niezwykłych zwierząt powstało wiele legend, przesądów i szkodliwych dla nich mitów. W rzeczywistości nietoperze to zwierzęta, które potrzebują naszej szczególnej uwagi.

Wydarzenie "Las Do Góry Nogami" na Facebooku - TUTAJ

- Chcemy upowszechniać wiedzę o polskich gatunkach nietoperzy, ale także pokazać, jak ważne dla zdrowia naszych ekosystemów są te często wzbudzające niepokój ssaki mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych. - Akcja „Las do góry nogami” to nasz wkład w rozbudzanie wrażliwości przyrodniczej społeczeństwa – dodaje.

Akcja edukacyjna Lasów Państwowych „Las do góry nogami” odbędzie się w ostatnim tygodniu sierpnia w kilkudziesięciu nadleśnictwach w Polsce. Leśnicy w różnych częściach kraju zaplanowali dla gości różnorodne atrakcje, wśród których znajdą się:

- otwarte wykłady
- zajęcia edukacyjne dla dzieci
- wieczorne spacery po lesie
- obserwacje nocnych wylotów nietoperzy
- namierzanie detektorami.

Warto śledzić także profil główny Lasów Państwowych na Facebooku, gdzie zorganizowany zostanie webinar z chiropterologiem.

Poniżej znajduje się mapa z lokalizacjami poszczególnych wydarzeń. Szczegóły należy sprawdzić na stronach poszczególnych nadleśnictw.

Ochrona i edukacja

Nietoperze, te tajemnicze nocne stworzenia, od wieków wzbudzają ciekawość i budzą emocje. Bezszelestnie przemykające nad naszymi głowami, dzięki wyjątkowej zdolności echolokacji, są w stanie unikać przeszkód i skutecznie polować na owady, w tym na komary, które wielu z nas uważa za prawdziwe utrapienie. Niestety, wokół tych niezwykłych ssaków narosło wiele mitów i nieprawdziwych przekonań – kto nie słyszał o nietoperzu wplątującym się we włosy czy o wampirze wysysającym krew?

Nietoperze to grupa ssaków, które jako jedyne poza ptakami opanowały zdolność do aktywnego lotu. Ich przednie łapki to błoniaste skrzydła, dzięki którym są świetnymi lotnikami. Nietoperze w czasie lotu wydają ultradźwięki, które po odbiciu się od napotkanych przeszkód wracają do nietoperzowego ucha, dając mu „obraz” okolicy. To zjawisko echolokacji pozwala nietoperzom tak zwinnie się poruszać między drzewami i sprytnie unikać zderzenia z napotkanymi na drodze obiektami.

Nasze krajowe nietoperze nie budują swoich siedzib, tylko wykorzystują na schronienia dziuple, jaskinie, budki drewniane, a także nie stronią od ludzi i zamieszkują strychy, piwnice, opuszczone budynki, wieże itp. To nasi wielcy sprzymierzeńcy. Kiedy śpimy one polują na owady, w tym te, które niszczą drzewa. No i na znienawidzone przez wszystkich komary.

 

Wspólna misja

W Polsce występuje 28 gatunków nietoperzy. Lasy Państwowe we współpracy z chiropterologami - ekspertami od nietoperzy, od lat podejmują liczne inicjatywy mające na celu ich ochronę.

Od października 2021 roku wspólnie z Polskim Towarzystwem Przyjaciół Przyrody „pro Natura” realizujemy międzynarodowy projekt „LIFE+ PODKOWIEC TOWERS”, którego działania na rzecz nietoperzy są podejmowane równolegle w czterech krajach jednocześnie: Polsce, Czechach, Słowacji i Rumunii. Głównym celem projektu jest zachowanie krajowych populacji najbardziej zagrożonych gatunków nietoperzy, ze szczególnym uwzględnieniem: podkowca małego, nocka orzęsionego i nocka dużego poprzez stworzenie warunków do wzrostu ich liczebności. Dlatego w ramach projektu m. in.  w różnych miejscach w Polsce zamontujemy wieże oraz schronienia dla nietoperzy.

Więcej o projekcie na stronie https://lifepodkowiectowers.pl/oraz Facebookuhttps://www.facebook.com/KrainaPodkowca

Niedawno zakończył się projekt „Czynna ochrona mopka zachodniego na wybranych obszarach leśnych w Polsce”, który trwał do końca kwietnia 2024. W projekcie brało udział 15 nadleśnictw, a jego głównymi zadaniami było tworzenie sztucznych schronień, monitorowanie zasiedlenia budek przez nietoperze oraz publikacja poradnika dotyczącego ochrony mopka zachodniego.

Więcej o projekcie: https://www.bialystok.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/czynna-ochrona-mopka-zachodniego-na-wybranych-obszarach-lesnych-w-polsce

W wielu regionach Polski leśnicy podejmują lokalne inicjatywy mające na celu poprawę warunków bytowania nietoperzy. Wśród inicjatyw podejmowanych przez leśników lub przy współpracy z innymi organizacjami, którym na sercu leży ochrona tych niezwykłych zwierząt, znajdują się m.in.:

  • renowacje starych budynków i adaptowanie ich na nietoperzarnie,
  • instalowanie metalowych krat na wlotach do jaskiń, bunkrów, starych sztolni itp. budowli, by zapewnić spokój zimującym tam koloniom nietoperzy,
  • wywieszanie budek dla nietoperzy, by mogły tam znaleźć miejsce do odpoczynku i tymczasowego schronienia,
  • tworzenie ścieżek i szlaków z tablicami informacyjno - edukacyjnymi.
Wszystkie te inicjatywy tworzą spójną i kompleksową strategię, a poprzez wielokierunkowe działania ochronne i promocyjno-edukacyjne podejmowane przez Lasy Państwowe, przyczyniają się do kształtowania przyjaznego środowiska dla tych unikalnych ssaków oraz do skutecznej ochrony i promocji różnorodności biologicznej naszych lasów